Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng thời gian ngủ và chất lượng giấc ngủ có ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển trí tuệ của con người, đặc biệt là với trẻ nhỏ trong những năm đầu đời. Tuy vậy, thời gian ngủ dài hay ngắn không phải là yếu tố duy nhất quyết định chất lượng giấc ngủ của trẻ mà việc trẻ ngủ có ngon giấc hay không mới ảnh hưởng nhiều đến sự phát triển của trẻ.

Có thể trẻ ngủ rất nhiều nhưng ngủ không ngon giấc hoặc bị thiếu ngủ sẽ khiến trẻ không được thoải mái, đồng thời việc này khiến cơ thể trẻ tiết ra những chất hóa học gây mất cân bằng như Cortisol, progesterone... khiến trẻ cáu gắt, quấy khóc, không tập trung, mệt mỏi. Những trẻ thường xuyên ở trong tình trạng này sẽ phát triển trí não chậm hơn so với các trẻ khác.

Đối với trẻ sơ sinh: Thông thường trẻ sơ sinh ngủ liên tục trong ngày, khoảng 16-18 tiếng. Trẻ chỉ thức dậy khi đói và lúc trẻ đi tiêu tiểu mà thôi. Trẻ sơ sinh ngủ nhiều là vì trẻ vẫn chưa quen với ánh sáng bên ngoài và vẫn còn duy trì thói quen nhắm mắt giống như khi trẻ còn trong bụng mẹ.

Ở độ tuổi này thì việc cho trẻ ngủ riêng trong nôi, giường sẽ giúp trẻ ngủ ngon hơn và việc này cũng giúp trẻ tránh khỏi nguy cơ viêm nhiễm đường hô hấp so với việc ngủ chung giường với bố mẹ. Giường, nôi của trẻ nên được đặt gần giường bố mẹ để tiện quan sát và chăm sóc trẻ khi cần.

Không gian phòng ngủ của trẻ cũng cần sự thoáng đãng, mát mẻ, có ánh sáng dịu nhẹ và nên hạn chế tiếng ồn xung quanh trẻ. Hát ru hoặc âm nhạc nhẹ nhàng cũng giúp trẻ dễ ngủ và ngủ ngon hơn.

Trẻ trong độ tuổi mẫu giáo: Giấc ngủ có vai trò quan trọng trong quá trình giao tiếp và học các kỹ năng đầu đời. Giấc ngủ ngon và việc ngủ đủ giấc (khoảng 10-12 tiếng) sẽ giúp trẻ tập trung, ghi nhớ và tiếp thu, xử lý tình huống nhanh hơn so với các trẻ bị thiếu ngủ.

Các nghiên cứu cho thấy rằng các trẻ thiếu ngủ hay có khuynh hướng cáu gắt, gây gổ với bạn bè anh em hơn và tỏ ra khó bảo, hay chống đối với người lớn hơn và ngược lại. Việc này kéo dài gây ảnh hưởng tới việc giao tiếp của trẻ và việc tiếp thu các bài học ở trường...

Trẻ trong độ tuổi tiểu học: Các trẻ ở độ tuổi này rất ham chơi và vui thích khám phá những điều mới lạ nên thường ngủ ít hơn và hay bỏ qua giấc ngủ trưa. Trẻ có thể tham gia các hoạt động thể chất rất tốt nhưng nếu không ngủ đủ giấc thì việc phát triển trí não và tiếp thu bài học sẽ sẽ chậm hơn. Các nghiên cứu thực nghiệm cũng chứng minh rằng các trẻ ngủ ngon và ngủ đủ giấc thường có khả năng đọc từ vựng nhanh hơn và có vốn từ nhiều hơn so với các trẻ khác. Do đó kỹ năng giao tiếp của các trẻ này cũng tốt hơn, tính tình ôn hòa lễ phép và chăm chỉ ngoan ngoãn hơn.

Chính vì vậy, bố mẹ nên linh động điều chỉnh và qui định giờ giấc ngủ trưa, tối cho phù hợp với trẻ để đảm bảo việc trẻ được ngủ ngon và đủ giấc mỗi ngày.

 

Nguồn: Bệnh viện Nhi Đồng 2